اوضاع اقتصادی واجتماعی آذربایجان از روی کار آمدن ایلخانان تا پیدایش دولت صفوی (656-907ه.ق)

با حمله ی مغول به ایران و تأسیس حکومت ایلخانی و قرار گرفتن مرکز دولت در آذربایجان، دوره ی جدیدی در تاریخ این سرزمین شروع شد. تغییرات اساسی که به دنبال آن در ساختار سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران صورت گرفت موجب گردید تحولات بنیادینی در اوضاع داخلی این سرزمین پدید آید؛ دراین میان قرار گرفتن مرکز دولت ایلخانی در آذربایجان، این منطقه را به یکی از کانونهای مهم این تحولات در ایران تبدیل کرد. گر چه در ابتدا تهاجم و فتوحات مغول باعث خرابی، ویرانی، مرگ و میر، کاهش شدید جمعیت و دیگر مصایب اقتصادی و اجتماعی از قبیل رکود کشاورزی و صنعت و به دنبال آن وضع مالیاتهای سنگین و نیز بر هم خوردن اوضاع مالی گردید و مردمان شهری و روستایی را با رنج و محنت همراه کرد، ولی با اسلام آوردن ایلخانان و رونق و توسعه تجارت که شاخصه اصلی این دوره بود، همچنین با قرار گرفتن آذربایجان در مسیر شاهراههای تجاری و مبادلات بین المللی این ایالت به عنوان مرکز جهانی مطرح گردید. تأسیس حکومت ایلخانی در آذربایجان تحول مثبتی در حیات سیاسی ایران ایجاد کرد که در نتیجه ی آن، برای اولین بار در تاریخ ایران پس از اسلام یک حکومت یکپارچه در قلمرو ایران ایجاد گردید، بدین ترتیب وحدت سیاسی سرزمینی احیا شد و ایران را در مسیر پیشرفت و ترقی قرار داد. این تحول سیاسی که کیفیت خود را در سرزمین ایران آشکار ساخت، خاصه برای ایالت آذربایجان نقطه عطفی محسوب می شود.